Odkąd dowiedziałem się, że Jan Krzysztof Duda dostał zaproszenie na grę w superturnieju Tata Steel czekałem na pojedynek z obecnym mistrzem świata w szachach – Magnusem Carlsenem. Niezależnie od wyniku byłem gotowy z analizą, którą rozpocząłem jak tylko zawodnicy zaczęli wykonywać posunięcia na szachownicy. Efektem jest poniższe nagranie, a także załączona szczegółowa analiza w formacie pgn.
Wideoanaliza partii Carlsen – Duda, Tata Steel 2019
Szczegółowa analiza tekstowa partii Carlsen – Duda, Tata Steel 2019
Carlsen, Magnus2835
Duda, Jan Krzysztof2738
Tata Steel Masters12
January 26, 2019 – Wijk aan Zee
Komentator: IM Piotr Nguyen
1.d4Sf62.c4e63.Sf3d54.Sc3dxc4Obrona Wiedeńska jest jedną z głównych broni polskiego arcymistrza w ostatnim czasie.5.e4Gb4Janek grywał również ostrzejsze5…b5Polecam np. ciekawą partię z ostatniej Olimpiady L.Ding – JK.Duda, Batumi 2018.6.Gxc4Popularniejsze jest6.Gg56…Sxe47.O-OSf6Bardzo rzadkie posunięcie, które jednak nie mogło być niespodzianką, bo kilka dni temu zagrał tak sam Janek w partii przeciw Shakhriyarowi Mamedyarovowi. Wybierając ponownie tę kontynuację nasz zawodnik pokazuje, ze nie boi się przygotowania debiutowego mistrza świata.Głowną kontynuacją jest7…Sxc38.bxc3Gd6lub 8…Ge7, gdzie według stanu teoretycznego czarne są w porządku, ale nie każdemu taki typ pozycji się podoba.8.Ha4+Sc69.Se5Mamedyarov zagrał9.Gg5Gxc3!9…Ge7?!10.Gxf6Gxf611.d5exd512.Wfe1+Ge613.Gxd5⩲i białe niebawem zwyciężyły w miniaturce w partii L.Aronian – V.Anand, Sao Paulo/Bilbao 2011.A może nawet silniejsze było13.Ga6!⩲10.bxc3O-O11.Se5Hd6itd. Janek w tamtej partii wykazał świetne przygotowanie debiutowe. Nastąpił szereg wymian i dość szybko nastąpił podział punktu.9…Wb810.Wd1Nowinka. Po 10 posunięciach mamy pozycję, która jeszcze nigdy nie była rozgrywana! W tym momencie Janek zamyślił się na ponad 20 minut. Posuniecie Magnusa wygląda bardzo naturalnie zatem jak to możliwe, że nasz zawodnik nie był na to gotowy? Możliwe, ze potrzebował czasu, aby przypomnieć sobie notatki, ale możliwe też, że ten ruch nigdy nie był analizowany co dowodzi tylko temu jak bogatą w możliwości grą są szachy.Niewiele daje forsujące wydarzenia10.d5exd511.Sxd5Sxd512.Sxc6bxc613.Hxc6+Hd714.Gxd5O-O15.Hxd7Gxd716.Ge3Gd617.b3a5i czarne z łatwością zneutralizowały inicjatywę białych w partii L.Aronian – F.Caruana, Stavanger 201810.Sxc6bxc611.Hxc6+Hd712.Hxd7+Gxd7również niewiele dało białym. S.Halkias -L.Fressinet, Rijeka 201010…O-O11.Sxc6bxc612.Hxa7Białe odbijają pionka wyrabiając wolnego piona 'a’, który może zadecydować w końcówce. Jednakże nic nie jest za darmo i białe muszą stracić trochę czasu na powrót hetmanem.12…Gd713.Ha4c5Wymieniając zdublowanego piona 'c’.14.Hc2cxd415.Wxd4Po dość forsownej sekwencji mamy pozycję, która wygląda na równą. Białe mają co prawda piona 'a’, który może stać się groźny, ale obecnie jest za dużo figur na szachownicy aby to miało jakiekolwiek znaczenie. Silniki szachowe również twierdzą, że pozycja jest równa. Czy nowinka 10.Wd1, po której czarne nie miały nawet za bardzo gdzie się pomylić nie przyniosła choćby cienia inicjatywy? A może analiza mistrza świata idzie jeszcze dalej?15…Gc5?!Wiedząc co wydarzy się za kilka posunięć to był z pewnością moment, aby poszukać lepszej kontynuacji.Najlepiej wygląda15…He7które trzeba zagrać prędzej czy później. Po16.Gg5Gc6nie widzę jaka kontynuacja mogłaby być groźna dla czarnych.17.Wad117.Wh4?h618.Gxh6gxh619.Hd2h520.Hg5+Kh821.Hh6+Sh722.Wxh5f6∓17.Wf4?!Gd618.Gxf6gxf619.Wg4+Kh8⩱17…Wfd8prowadzi do masowych wymian i czarne nie powinny mieć problemów dzięki świetnie ustawionym gońcom.16.Wh4O ile ruch temu można było nie wyczuć zagrożenia, to teraz jest ono bardzo zauważalne. Na ostatnie posunięcie Magnus zużył 1 minutę i był to dotychczas jego najdłuższy namysł.16…h6?Mimo iż Janek miał na zegarze ponad godzinę nie chciał on prawdopodobnie co ruch zwiększać przewagi czasowej Magnusa i wykonał ten ruch po minucie. Była to bardzo odpowiedzialna decyzja i moim zdaniem wykonana zbyt szybko.16…Gc617.a4!i białe mają inicjatywę na obu skrzydłach, ale byłby to dużo lepszy wybór niż to co wydarzyło się w partii.17.Gxh6!Mistrz świata nie przepuszcza okazji. Po precyzyjnie zadanym ciosie już nie ma odwrotu i czarne czeka bardzo trudna obrona.17…gxh618.Hd2Sh718…h5??19.Hg5+Kh820.Hh6+20.Hxc5+−20…Kg821.Se4+−19.Hxh619…Gxf2+Jedyny ruch. Bardzo możliwe, że Janek z daleka widział tę możliwość obronną, ale powstała pozycja będzie po prostu niedobra.20.Kxf2Hf6+21.Hxf6Wxb2+22.Kg1Sxf6Jak to zwykle bywa w dzisiejszych czasach, piękny atak z poświęceniem nie kończy się matem, a lepszą końcówką, którą jeszcze długo trzeba realizować. Materialnie mamy równowagę, ale piony 'a’ oraz 'h’ są potencjalnie groźniejsze. Ponadto król czarnych nadal nie może czuć się w pełni bezpiecznie. Bycie torturowanym w tej pozycji przez samego Magnusa nie należy do rzeczy przyjemnych.23.Wf1!Inicjatywa i aktywność figur są ważne nawet w końcówce.23…Kg7Pasywne23…Se8zachowywało równowagę materialną, ale niełatwo stwierdzić czy było lepsze.24.Wf3Wg825.Whf4Gc626.Wxf6Gxf327.Wxf3Janek przygotował bardzo ciekawą linie obrony oddając dwie lekkie figury za wieżę. Generalnie ocenia się to jako sporą stratę materialną, ale lekkie figury potrzebują placówek, a tutaj zarówno skoczek jak i goniec nie maja zbytnio punktów oporu.27…Wd828.Wf2Wb4Oczywiście wymiana wież byłaby na korzyść białych, gdyż wtedy łatwiej byłoby zaktywizować króla oraz brak punktów oporu dla lekkich figur nie byłby tak wyczuwalny.29.Gb5Wa830.a4c631.Ge2Wa5?!31…Wb332.Wf3Wa333.Kf2Wb8Powinno być lepszym ustawieniem obronnym, gdyż zwykle wieża powinna stać za, a nie przed pionem przeciwnika.32.Wf3Magnus bardzo cierpliwie kontynuuje przegrupowanie swoich sil. Wolny pion 'a’ jest bardzo dobrze blokowany i aby postawić większe problemy należy uaktywnić króla i ruszyć pionami z drugiej strony.32…f533.Kf2Wc534.Gd1!Nie bez powodu Magnus zwany jest szachowym Mozartem. Wspominałem o trudnościach w koordynacji lekkich figur, ale swoim ostatnim posunięciem Magnus odnajduje harmonię. Goniec z d1 broni z nadmiarem pionka a4 dzięki czemu będzie można przemanewrować skoczka. Ponadto z d1 goniec będzie patrzył na pole h5, a tam niebawem powinien pojawić się drugi wolny pion białych rozciągając grę na dwa skrzydła.34…e5Czarne również aktywizują swoje pionki, ale białe są na to w pełni przygotowane.35.Se2Kf636.Wa3Wieża staje za pionem, tak jak przykazali klasycy.36…Wb137.Ke1e438.g3przygotowując blokadę na polu f4, a następnie pionek 'h’ będzie maszerować do przodu.38.g4jest oceniane dość optymistycznie przez silniki szachowe. Na pierwszy rzut oka nie wygląda to jak praktyczne rozwiązanie gdyż czarne nie musza bić, a potencjalne wymiany przybliżają je do remisu. Z drugiej strony białe wymienią najmniej istotnego piona, a dzięki otwarciu pozycji lekkie figury zyskają na potencjale.38…Wb238…fxg4?!39.Sc3Wb440.a5Wg541.a6Wg842.Ga4Wb643.Gc2z ogromna przewaga, ale nie jestem w 100% pewien czy jest to wygrana przy idealnej obronie czarnych.39.gxf5Wxf540.Sg3We5±i pomimo jasnej przewagi białych nie widać konkretów. Zatem cala operacja nie jest praktyczna, gdyż ułatwia życie czarnych.38…Ke539.h4Wa540.h5c541.Kd2c4Pionki czarnych będą i tak z łatwością zablokowane, ale są przesuwane do przodu w celu ograniczania sił białych.42.Kc2Wb843.Kc3Wb144.Kc2Wb845.Kc1Oczywiście Magnus powtarzał posunięcia jedynie, aby pokazać kto tu rządzi.45…Wb646.Gc2Wd647.Sf4Wc5Figury białych osiągnęły maksimum, zatem jak kontynuować grę? Przewaga białych jest niepodważalna, ale przy idealnej grze czarnych powinien być remis. Jednakże jak już Magnus udowodnił wielokrotnie, w praktyce takie pozycje są nie do ustania. Janek jest już torturowany od długiego czasu i musi popełnić błąd.48.We3Kd4?Kto nie poszedłby do przodu królem w końcówce?Jak się okazuje, trzeba było grać48…Kf6i jeśli49.We1to49…Kg5i wieża z drugiej strony nic nie zdziała gdyż pionek 'h’ jest odpowiednio blokowany.49.We1Wh650.Kd2Wygląda, że czarne maja tutaj również niezła blokadę, ale jest to iluzja, gdyż białe z łatwością odrzucą króla czarnych i zaczną iść swoim do przodu.50…We551.Se2+Kc552.Wh1Teraz król białych wchodzi do akcji przełamując linie obronne czarnych.52…We853.Kc3Wg8Na początku wspominałem jak często atak z poświęceniem kończy się techniczną końcówką. Teraz warto wspomnieć, że często aby wygrać techniczną końcówkę nie wystarczy jedynie dobrze manewrować. W pewnym momencie może wydawać się, że pozycja ucieka nam spod kontroli i należy wtedy bardzo precyzyjnie policzyć warianty.54.Wb1!Wxh555.Gxe4We855…fxe4?56.Wb5+Kd657.Wxh5+−56.Sf4Wg557.Wb5+Kd658.Gxf5Wxg3+59.Kd4!59.Kxc4?!We5bardzo niepotrzebnie komplikowałoby realizacje. Może nawet wypuszczałoby wygraną – ale nie ma to znaczenia czy ta pozycja byłaby nadal wygrana czy nie. Wniosek jest jeden, 59.Kd4 jest po prostu lepsze.59…Wg160.Wb6+Ke761.Sg6+Kf762.Se5+Kg863.Sxc4Świetna technika realizacji. Białe zabrały piona dopiero po odrzuceniu króla czarnych. Plan wygranej teraz jest prosty, należy maszerować pionem 'a’.63…Wa864.a5Wa165.Wb5Wa766.Ge4Wc767.Wf5Skoro forsowne warianty nie wygrywają, to czemu by nie odciąć króla?67.Wb7?Wxc4+68.Kxc4Wxa5byłoby teoretycznie remisową końcówką.67.Wb8+Kf768.Wb7?68.Gc6!68…Wd1+i na przykład69.Ke5We7+!70.Wxe7+Kxe7jest również remisową końcówką.67…Kg768.Gc2Wc169.Kc3Wf769…Wxc4+70.Kxc4Wxc2+71.Kb5jest wygrane dzięki odciętemu królowi przeciwnika.70.Wxf7+Kxf771.Sa3Eleganckie posunięcie na koniec przesłaniające linie 'a’. Gdyby król czarnych był w kwadracie pionka a5, to byłby remis, a tak, to czarne mogą jedynie oddać wieżę za piona i sprawdzać, czy białe potrafią zamatować skoczkiem i gońcem. Oczywiście Jankowi nie wypadało sprawdzać mistrza świata czy potrafi.1–0
Warto , dla mnie jak najbardziej warto albo trzeba
Świetny komentarz. Poprosimy o podobny do zwycięstwa Janka nad Kramnikiem.