Tata Steel Chess Masters 2019 | Wyniki 7 rundy

Sobotnia runda turnieju Tata Steel Chess Masters 2019 była już 7 rundą z 13 zaplanowanych. Przekroczyliśmy tego dnia wraz zawodnikami Holenderski Rubikon i większość turnieju jest już przeszłością do której z pewnością będziemy myślami jeszcze przez długie lata powracać. Mieliśmy 3 rezultatywne partie co zaowocowało powstaniem 5 osobowego grona liderów. Jesteś ciekaw co się działo na półmetku turnieju w Wijk aan Zee? Mieliśmy pojedynek bokserski zakończony nokautem, surfującego jeża, wieżowe dylematy, pojedynek 'dziadków’ i Rosyjsko-Polską twierdzę. Brzmi abstrakcyjnie? Sprawdź sam i zobacz to na 64 polach.

Wyniki 7. rundy Tata Steel Masters 2019

Poniżej przedstawiamy skrócony przebieg poszczególnych partii.

Fedoseev – Carlsen

W połowie turnieju Tata Steel Masters 2019 młody Rosjanin Fedoseev, podejmował na 64 polach mistrza świata Magnusa Carlsena. Warto zauważyć, że turnieju Fedoseev o wiele lepiej grał z bardziej utytułowanymi przeciwnikami (remis z Giri i Anandem) niż tymi z młodszego pokolenia (przegrane z Janem Krzysztofem Dudą oraz Jordenem van Foreestem). Stanowiło to trudny orzech do zgryzienia dla głodnego sukcesu Carlsena, który chciałby zostać samodzielnym liderem turnieju.

Panowie za obustronną zgodą zdecydowali się rozegrać swój pojedynek w Obronie Grunefelda, która obfituje w niezliczone zastępy wariantów i wiele z nich jest przeanalizowanych aż do końcówki. Wspomniane otwarcie charakteryzuje się bardzo dużą dynamiką pozycji i aktywną gra figurową zarówno czarnych, które na początku oddały centrum, żeby podważać je swoimi figurami jak i ze strony białych, które starają się to centrum utrzymać. Wariant wybrany przez Rosjanina jest jasną deklaracją, że nie boi się atakować aktualnego mistrza Świata.

Do tej pory w zaistniałej pozycji białe 11. Hb4 i po 11. … Hb6 wymieniały się hetmany na szachownicy. Fedoseev gra nową ideę w tej pozycji pokazując, agresywne zamiary wobec swojego przeciwnika. Fedoseev zagrał 11. Gc4 wyprowadzając swoją ostatnią figurę do gry i co prawda oddaje parę gońców, ale zbija skoczka który wykonał prawie jedną trzecią wszystkich dotychczasowych posunięć czarnych. W wyniku tej operacji czarny pionek przechodzi z centrum na terytorium wroga – pole c4, gdzie może się stać atakiem białych figur.

Czarne zamiast pasywnie bronić swojego przodownika ataku na c4 postawiły na dynamikę swoich figur kosztem piona. W rezultacie udało im się ustawić swojego skoczka na polu d3 skąd ma oko na obóz przeciwnika. Czarne jednak nie rozwiązały swojego podstawowego problemu jaki stworzył im Fedoseev, czyli słabego pionka c zaciągniętego pod ostrzał białych figur.

Magnus Carlsen chcąc obronić swoją pozycję dąży do wymiany pionów skrzydła hetmańskiego aby przenieść grę tylko na jedno skrzydło utrudniając białym realizację przewagi.

W wyniku wojennej zawieruchy wymian na hetmańskiej części szachownicy powstała końcówka cztero-wieżowa z pionkiem więcej u białych. Jak wspominałem w poprzednich akapitach jak i też przy okazji innych partii z turnieju Tata Steel Masters 2019, realizacja przewagi przy pionkach na tylko jednym skrzydle jest problematyczna. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że białe stwarzają bardzo konkretne groźby, jak na przykład e6, jednak aktywność czarnych wież na polach f4 oraz e2 (w następnym posunięciu) przeciwdziała problemom postawionym przez białe. Czarne wspomnianym posunięciem 37. … We2 wymuszają wymianę kolejnej pary pionków i przejście do końcówki wieżowej a jak mówi znane szachowe porzekadło wszystkie wieżówki są remisowe. Nie jest to prawdziwe ani właściwe stwierdzenie, ale tkwi w nim ziarno prawdy – strona słabsza przy aktywnym ustawieniu swojej wieży ma bardzo duży potencjał na wyrównanie.

Powstała pozycja jest ewidentnie remisowa! Skąd taka pewność? Sprawdziłem w rozszerzonych Tablicach Nalimova. Przy poprawnej grze nie można przełamać obrony czarnych, czarny król stoi dobrze, wieża broni pionka po 6 linii nic złego nie może się wydarzyć. Panowie udowodniali jeszcze ten fakt przez 30 posunięć (i słusznie) po czym zgodzili się na remis. Ciekawe były komentarze na niektórych transmisjach, zwłaszcza w kontekście późniejszego posunięcia 63. Kd4, które komputery, bez wgranych Talbic Nalimova oznaczają jako błąd. Można było na chatach zobaczyć, kto się kieruje przy kibicowaniu tylko wskazaniami komputera.

Fedoseev opowiada o swojej partii z Carlsenem

Przebieg partii Fedoseev – Carlsen

1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 d5 4. Nf3 Bg7 5. h4 c6 6. cxd5 cxd5 7. Bf4 Nc6 8. e3 O-O 9. Qb3 Na5 10. Qa3 Nc4 11. Bxc4 dxc4 12. O-O Bd7 13. Ne5 b5 14. Qa6 Qc8 15. Qa5 Qd8 16. Qxd8 Rfxd8 17. Nxd7 Nxd7 18. Nxb5 e5 19. dxe5 Nxe5 20. Rac1 a6 21. Na3 Nd3 22. Rc2 Rac8 23. Bg5 Re8 24. Nxc4 h6 25. Bf4 Nb4 26. Rcc1 Nxa2 27. Ra1 Rxc4 28. Rxa2 Be5 29. b3 Rb4 30. Bxe5 Rxe5 31. Rxa6 Rxb3 32. Rd1 Rb4 33. Rd7 Kg7 34. Raa7 Rf5 35. f3 Rb2 36. e4 Rf4 37. e5 Re2 38. Re7 Rf5 39. e6 Kf8 40. Rxf7+ Rxf7 41. Rxf7+ Kg8 42. Re7 Kf8 43. Rf7+ Kg8 44. h5 gxh5 45. Rf5 Rxe6 46. Rxh5 Kg7 47. Kf2 Ra6 48. g4 Ra2+ 49. Kg3 Ra3 50. Rd5 Kf6 51. Kf4 Ra4+ 52. Ke3 Ra1 53. f4 Rg1 54. Rd6+ Kg7 55. Kf3 Re1 56. Rb6 Rg1 57. Re6 Ra1 58. Ke4 Ra4+ 59. Kf5 Ra5+ 60. Re5 Ra7 61. Rd5 Rf7+ 62. Ke4 Re7+ 63. Kd4 Re1 64. Rd7+ Kf6 65. Rd6+ Kg7 66. Kd5 Rg1 67. Ke6 Rxg4 68. Rd7+ Kg8 69. f5 Rf4 70. Kf6 Rf1 71. Rd8+ Kh7 72. Rd7+ Kg8 73. Rd8+ Kh7 74. Rd7+ ½-½

Shankland – Van Foreest

Mistrz Stanów Zjednoczonych Shankland do tej pory dał się pokonać tylko Dingowi, jego pozostałe pojedynki zakończyły się remisami w tym partia z naszym zawodnikiem Janem-Krzysztofem Dudą. Naturalnym jest, że Shankland będąc na zeszłorocznej fali sukcesów tak jak surfer na falach (szachowych wariantów) chce się dalej utrzymać na desce i nie wpaść do wód morza porażek i zapomnienia. Dlatego pojedynek z młodym Van Foreestem, którego wszyscy w turnieju chcą bić psychologicznie nie był łatwy dla Amerykanina, zwłaszcza że już dwóch zawodników w tym turnieju rozbiło się o Holenderski klif Jordena Van Foreesta.

Shankland jako maskotkę swojego surfowania wybrał jeża, którego strukturę odwzorował białymi w swojej partii (a3, b3, d3, e3 i wolna linia c). Charakterystyczne dla każdego jeża jest to, że czeka aż przeciwnik za blisko do niego podejdzie i po skaleczeniu się zacznie uciekać. Dodatkowo jak prawdziwy jeż się dobrze przygotuje zaczyna sam wystawiać swoje kolce przechodząc do kontrofensywy. Amerykanin rozszerza w dalszym etapie swojego jeża o g3 aby przyblokować przeciwnikowi możliwość f4.

Po kolejnych posunięciach sytuacja wygląda jakby gracze zamienili się kolorami, czarne stoją jak białe, a białe ścieśnione na 3 liniach jak to w jeżu bywa stoją jak czarne. Jednak biały jeż się trochę osłabił przez g3 a jego biegający przyjaciel – białopolowy goniec nie zdążył załatać białych dziur wokół swojego króla.

Okazuje się, że działania białych dążące do powstrzymania f4 były niewystarczające i czarne przechodzą do zmasowanej ofensywy pionkowej. Należało rozważyć inne posunięcia niż Sd4, które nastąpiło w partii (na przyklad Sh4). Okazuje się, że po 15. Sd4 czarne mają możliwość efektownego przełomu 15. … f4! Wtedy na bicie pionkiem e można przepchnąć na e3, a po biciu pionkiem g czarne mogą zbić na f4 i białe figury są za daleko od króla by go ochronić przed wrogimi figurami.

Na szczęście Amerykańskiego surfera Jorden tego nie zauważył i powymieniał figury zaczynając od d4.

Kilka posunięć później Van Foreest zdecydował się w końcu na posunięcie f4 w pozycji przedstawionej na diagramie. Aż ciśnie się na usta, że trochę za późno.

Po dalszej wyrównanej grze Jordenowi musiała fragment szachownicy przysłonić fala, po której próbował surfować Shankland. W obecnej sytuacji czarne przeoczyły albo nie doceniły możliwości posunięcia Sc5, dzięki któremu białe wygrywają piona. Należało zagrać Wb5 w celu obrony pionka b7 (ruch Sc5 nie dość, że atakuje punkt b7 to przesłania 5 linię, po b6, jak skoczek odejdzie, białe mają nacisk na linii c). Partia po 29. … Kf7 prawie forsownie przeszła do końcówki skoczkowej z pionem więcej u białych. Polecam samodzielną analizę dalszej realizacji przewagi przez Shanklanda, którą zamienił na cały punkt.

Samuel Shankland opowiada o swoim pierwszym zwycięstwie w Tata Steel 2019

Przebieg partii Shankland – Van Foreest

1. c4 e5 2. d3 Nf6 3. Nf3 Nc6 4. a3 d5 5. cxd5 Nxd5 6. e3 a5 7. Be2 Bd6 8. b3 O-O 9. Bb2 f5 10. Nbd2 Qe7 11. Qc2 Bd7 12. g3 Kh8 13. O-O Rae8 14. Rfe1 e4 15. Nd4 Nxd4 16. Bxd4 exd3 17. Qxd3 Bxa3 18. Bf3 Nb4 19. Qc3 Nc6 20. Bxg7+ Qxg7 21. Qxg7+ Kxg7 22. Rxa3 f4 23. Be4 fxe3 24. Rxe3 Rf6 25. Ra1 Bf5 26. Rc1 Bxe4 27. Rxe4 Rxe4 28. Nxe4 Rf5 29. Kg2 Kf7 30. Nc5 Nb4 31. Nxb7 Rxf2+ 32. Kxf2 Nd3+ 33. Ke3 Nxc1 34. Nxa5 Ke6 35. g4 Na2 36. Kd4 Nb4 37. h4 Nd5 38. Nc4 Nf4 39. Ne3 Ng6 40. Nf5 Kf6 41. Ke4 Nf8 42. Ne3 c6 43. Nc4 Ng6 44. g5+ Ke7 45. h5 Nf8 46. Ne5 Ne6 47. Nxc6+ Kd6 48. Kf5 Ng7+ 49. Kg4 Kxc6 50. h6 Ne8 51. g6 Kd7 52. Kg5 1-0

Radjabov – Vidit

Pojedynek Azersko-Hinduski zapowiadał się bardzo ciekawie. W białym narożniku niepokonany Radjabov bez zwycięstwa a w czarnym narożniku Vidit, który ustał pozycje z Dingiem i Carlsen oraz znokautował Jordena. Zaczęło się względnie spokojnie w nieprzyjętym gambicie hetmańskim, aż w pewnym momencie jakby ktoś uderzył w gong a zawodnicy założyli rękawice i przeszli do bezkompromisowej wymiany ciosów.

W powyższej pozycji czarne zazwyczaj grały przydatne a6 lub odchodziły gońcem na f8, aby bronić swojego króla. Vidit postanowił wypróbować ustawienie z gońcem na d6 spoglądającym na punkt h2. Wygląda agresywnie i groźnie, prowokuje c5 lub Sb5 a jak przeciwnik wykona krótką roszadę to goniec może się na d6 przydać. W odwodzie jest jeszcze możliwość ruchu e5 z otwarciem linii e. Na papierze ładnie to wygląda, ale co się stanie jak białe nie wykonają krótkiej roszady?

Ciekawym jest fakt, że zarówno białe jak i czarne wykonały profilaktyczne posunięcia a3, h3, a6 oraz h6. Różnica polega na tym, że czarne ostatnim z wymienionych posunięć dały punkt zaczepienia do ataku na swojego króla a białe ruchem a3 zrobiły miejsce dla gońca i chronią się przed b4, natomiast h3 wspomaga marsz piona g. Można co prawda wskazać, że czarne mają możliwość b5 (i tak powinny chyba zagrać), ale biały król jeszcze nie znajduje się na skrzydle hetmańskim więc atak nie będzie miał takiej mocy.
Skoro król białych ma pozostać w centrum czarne zagrały 13. … e5 chcąc otworzyć pozycję. Poprawne ideologiczne, lecz bardzo odważne zagranie przy gońcu na c4, można było go najpierw przegonić aby nie patrzył na pole f7.

Cała partia od momentu zagrania g4, które rozpoczęło bokserską walkę na deskach Wijk aan Zee jest bardzo nasączona taktyką, może nawet tak bardzo jak bokserski ręcznik. Nie będę rozpatrywał wszystkich niuansów z partii, natomiast w pozycji z diagramu ciekawie wygląda 16. … Gf4, poprawia ono położenie gońca i zmusza białe do deklaracji gdzie pójdą królem oraz co zrobią na liniach g oraz h. W partii Hindus grający czarnymi zbił na c3 uaktywniając do tej pory bezużytecznego czarnopolowego gońca białych.

Byłem pod wrażeniem gry Radjabova, jakby powrócił jego duch walki sprzed kilku lat. W następnym ruchu kontynuował atak na króla poprzez 20. Gg7, w efekcie dwie białe figury wtargną na linie 7 a król zachwieje się jak bosker po otrzymanym ciosie i złapie równowagę dopiero na e7.

Pozycja zdecydowanie zasługuje na diagram. Ruch 27. Se4 jest jedynym wygrywającym w tej pozycji (broni f2, odsłania linię g z możliwością likwidacji gońca g3). O ile patrząc na sytuację nie jest aż tak trudno go znaleźć, to zauważenie takiej możliwości kilka posunięć wcześniej robi wrażenie. Czarne mogły już poddać ale ostatnim tchnieniem wydusiły z siebie jeszcze kilka posunięć i poddały. Nokaut! Brawa dla Radjabova, na którego trochę psioczyłem w relacjach z ostatnich rund, że jest mało bojowy.

Przedstawiłem już wystarczająco dużo na temat partii Radjabova z rundy 7. Dla ciekawych jak dokładnie do tego doszło i co się wydarzyło polecam samodzielną analizę oraz posłuchanie obu autorów tej, partii którzy przez ponad 30 minut ją wspólnie analizują.

Analiza partii Radjabov – Vidit w wykonaniu zawodników Tata Steel Masters 2019

Przebieg partii Radjabov – Vidit

1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nf3 d5 4. Nc3 Bb4 5. Qa4+ Nc6 6. e3 O-O 7. Qc2 Re8 8. Bd2 Bd6 9. h3 a6 10. a3 Bd7 11. Be2 dxc4 12. Bxc4 h6 13. g4 e5 14. g5 b5 15. Ba2 exd4 16. gxh6 dxc3 17. Bxc3 Be6 18. Bxe6 Rxe6 19. Rg1 Ne8 20. Bxg7 Nxg7 21. Rxg7+ Kf8 22. Qh7 Qf6 23. Ng5 Rxe3+ 24. Kf1 Nd8 25. Qg8+ Ke7 26. h7 Bg3 27. Ne4 Rxe4 28. Rxg3 Rh4 29. Rd1 Rxh7 30. Re3+ Ne6 31. Qxa8 Rh8 32. Qc6 Kf8 33. Rxe6 Qxe6 34. Rd8+ Kg7 35. Qc3+ f6 36. Qxc7+ 1-0

Giri – Ding

Po poprzedniej rundzie turniej Tata Steel Masters 2019 miał aż 4 liderów. Dwóch z nich zmierzyło się w tym pojedynku. Giri, który wygrał aż trzy partie z 6 podejmował stabilnie grającego Dinga. Co ciekawe statystyka przemawiała za Girim. W dotychczasowych pojedynkach z Chińczykiem wygrał 2 razy, 14 razy zremisował i przegrał tylko raz w ich pierwszym pojedynku w roku 2012. Jedna z wygranych Holendra miała miejsce w składającym się z 4 partii meczu między tymi zawodnikami w 2017 a druga w 2015 roku podczas turnieju Tata Steel.

Zawodnicy z prędkością błyskawicy zagrali pierwsze posunięcia i powstała pozycja z Partii Katalońskiej w zamkniętej redakcji. W relacji opisującej wyniki 6 rundy turnieju Tata Steel 2019, krótko wspomniałem o numerach ECO i jak zostają czasami debiuty opisane w bazach. Z ciekawostek powyższa pozycja może powstać także z obrony słowiańskiej, na przykład przy kolejności:

1. d4 d5 2. c4 c6 3. Nf3 Nf6 4. g3 e6 5. Bg2 Bb4+ 6. Bd2 Be7 7. O-O O-O 8. Qc2 Nbd7 9. Bf4

Prawdopodobnie pozycja zostanie opisana jako obrona słowiańska z numerem ECO D11.

Wracając do praktyki w pozycji po 9. Gf4 Ding po raz pierwszy się zamyślił przypominając sobie teorię albo zastanawiając się, który wariant chce wybrać w partii z Girim.

Cały czas na desce stoi pozycja teoretyczna. Alternatywą dla posunięcia wskazanego na diagramie jest Sc3. Białe są jednak sprytne i czekają z wyprowadzeniem hetmańskiego skoczka. W zależności od rozwoju sytuacji skoczek pójdzie na d2 lub na c3.

Skoczek czekał, aż pozostali koledzy oraz oponenci się ustawią i wskoczył na d2. Jest to nowe posunięcie, gdyż do tej pory stawiano skoczka na c3. Skoczek ma dwie podstawowe drogi życiowe w tej pozycji.

• Pierwsza standardowa wiedzie przez b3 na d4.
• Druga wykorzystuje fakt, że goniec na b7 jest niebroniony i można pójść skoczkiem na e5 z przystankiem na c4.

Białe ustawiły się trochę lepiej i po debiucie stoją na malutkim plusiku, gdyż skoczek może się zadomowić na e5 oraz białe mają mniej wysp pionowych (tylko dwie) a czarne aż trzy (a7-b6, d5-e6 oraz g7-h6). Problem tkwi w tym, że czarne posiadają tylko jedną słabość – piona e6, a wygranie partii na jednej słabości jest trudne i realizacja ich przewagi pozycyjnej powinna polegać na wytworzeniu kolejnych słabości w obozie przeciwnika.

Po tym posunięciu partia już długo nie trwała, zaledwie kilka posunięć, w których doszło wielu uproszczeń. Zastanawiająca jest decyzja jaką podjął Holender, dużo naturalniejsze wydaje się przestawienie wieży z kolumny a. Decyzja może mieć dwa uzasadnienia. Odejście wieżą z diagonali d1-h5, aby na wypadek gdyby biały goniec się ruszył czarne nie zyskały tempa bijąc na e2. Drugi powód to chęć zagrania a4-a5, przy ruchu wieżą a, po posunięciu Gb5 zagranie a4 przynajmniej na chwilę było by wstrzymane.

Przebieg partii Giri – Ding

1. d4 Nf6 2. c4 e6 3. Nf3 d5 4. g3 Bb4+ 5. Bd2 Be7 6. Bg2 O-O 7. O-O c6 8. Qc2 Nbd7 9. Bf4 b6 10. Rd1 Ba6 11. cxd5 cxd5 12. Ne5 Nxe5 13. dxe5 Ng4 14. Bf3 f5 15. exf6 Nxf6 16. Qa4 Bb7 17. Nd2 Qe8 18. Qxe8 Rfxe8 19. Nc4 Ba6 20. Ne5 Rac8 21. Rdc1 Bd6 22. a3 g5 23. Ng4 Bxf4 24. Rxc8 Rxc8 25. Nxf6+ Kf7 26. Nxd5 Rc1+ 27. Rxc1 Bxc1 28. Nb4 Bc4 29. Nd3 Bxd3 ½-½

Nepomniachtchi – Duda

To była bardzo ważna runda dla naszego reprezentanta. Po porażce w poprzedniej rundzie z Anishem Giri, Jan-Krzysztof Duda został postawiony przed trudnym zadaniem odpierania ataków lidera turnieju – świetnie dysponowanego Iana Nepomniachtchi (Nepo). Partia toczyła się w Obronie Rosyjskiej (dla mniej wtajemniczonych dodam, że to nazwa debiutu a nie przypis autora spowodowany tym, że Jan grał przeciwko zawodnikowi z Rosji), która jest bardzo solidnym i stabilnym otwarciem, nie do końca pasującym do stylu gry Jana-Krzysztofa Dudy. Trzeba przyznać, że gra Polaka w tej partii, nie tylko była na tyle poprawna by ustać ją z dużo bardziej doświadczonym zawodnikiem będącym w formie ale także pokazuje, że nasz zawodnik, gdy trzeba to potrafi grać spokojne pozycje i psychicznie wytrzymuje w pasywnej obronie. Bardzo dobrze to wróży na przyszłość.

W zaistniałej pozycji białe do tej pory próbowały w głównej mierze grać Sf1 i przerzucać go dalej na pole g3 aby skoczek pilnował pola e4. Nepo natomiast sprawdza inną drogę. Stawia swojego skoczka na polu b3 otwierając drogę dla swojego gońca z c1. Rosjanin kontroluje też w ten sposób też pole d4 na wypadek gdyby jego kolega z f3 musiał udać się w inne miejsce szachownicy. Wadą tego posunięcia jest to, że pole e4 – kluczowe dla czarnych w obronie rosyjskiej traci jednego ze swoich obrońców, co wykorzystuje Jan-Krzysztof Duda.

W dalszym toku partii wymieniły się dwie pary lekkich figur, czarne zajęły pole e4 a białe zdominowały kolumnę e ustawiając na niej dwie wieże. Warto zwrócić uwagę, że białe w rezultacie cofają swojego skoczka z b3 gdyż nie widać w chwili obecnej dla niego perspektyw na skrzydle hetmańskim. Może lepsze byłoby dla niego standardowe pole g3?

W pozycji przedstawionej na diagramie Duda decyduje się na ruch 16. … Gb4 wiążąc wrogiego skoczka i grożąc jego wymianą za skoczka. Interesującą, bardziej agresywną alternatywą był ruch f5, wspierający skoczka na polu e4. Byłoby to jednak bardzo wiążące i odpowiedzialne posunięcie ze względu za oddanie kontroli nad punktami e5 i e6, których czarne nie miałyby możliwości kontrolować przy pomocy swoich pionków.

Powstała pozycja jest warta chwili uwagi. Warto wynotować kilka faktów.

• Mimo otwartej linii e i baterii wszystkich 3 ciężkich figur białych, nie mają one możliwości aby wtargnąć do wrogiego obozu.
• Pola e6, e7 i e8 są pod kontrolą czarnych i nie zostały do tej pory zbytnio osłabione.
• Pozycja zachowuje zamknięty charakter dzięki czemu skoczek całkiem nieźle radzi sobie z czarnym gońcem.
• Białe ustawiły prawie wszystkie swoje pionki na czarnych polach (pion a zmierza na a5), żeby ograniczać czarnopolowego gońca przeciwnika
• Czarne ustawiły pionki na białych polach, aby nie przeszkadzały swojemu gońcowi.

Rozpoczyna się teraz długa manewrowa walka wokół kolumny e, czarne muszą być ostrożne i cierpliwe. Jeśli nie utworzą sobie kolejnych słabości powinny obronić się w tej pozycji.

Ładne i zgrabne posunięcie ze strony Nepo, ale tylko tyle. Bić wieży z oczywistych powodów nie można (odbije skoczek z szachem) a groźba Hc2 (atak na g6) z następnym Sf7 (likwidacja obrońcy pola g6) jest bardzo łatwa do odparcia przez ruch 31. … Hd7, który wykonał Polak Jan-Krzysztof Duda.

Ostatnie posunięcie pokazuje, że czarne straciły cierpliwość i nie chcą kontynuować pasywnej obrony po 37. … Hc8 i dążą do uproszczeń. Jan nie boi się zdwojenia pionków na linii f po wymianie, ponieważ ten z f5 prędzej czy później powędruje na f4 rozbijając pionki przeciwnika. Jak czarne będą pilnować kluczowych pól na kolumnie e, nic nie powinno im grozić, gdyż białe nie mają aktualnie innych dróg przebicia w tej pozycji.

Czarne mogły od razu ustawić małą twierdzę na linii 7 poprzez ruch Wd7, natomiast po posunięciu w partii też mogą to zrobić, tylko później. W międzyczasie osłabiło się co prawda pole e6, jednak na nim zmieści się tylko jedna wieża i można z niego atakować tylko piona f6, który może być wspierany przez którąś z czarnych wież. Wydaje się, że czarny mur ciągle stoi

Nepo nie znajduje sposobów na wzmocnienie pozycji i w po kilku następnych posunięciach zawodnicy zgadzają się na pokojowe zakończenie partii. W pozycji przedstawionej na ostatnim diagramie zamiast Kg2, białe mogły spróbować przemanewrować skoczka na e3 poprzez Sd3-e1-g2-e3 z następnym przesunięciem piona na f5 i uzyskaniem kontroli nad polami g6 oraz e6.

Dziwny jest świat szachów, czasem wydaje się że nie ma możliwości przejścia, że wszystko się trzyma i nie ma jak wzmacniać pozycji. W zaistniałej pozycji Nepo wrócił wieżą na g1 co było jednym z ostatnich posunięć w partii. Okazuje się, że Rosjanin 'przeoczył’ możliwość 64. Wc8 Gd6. 65. b5! ab 66. a6 ba 67. Wc6 z możliwościami gry na wygraną. Nie bez powodu słowo przeoczył jest opatrzone w cudzysłów, zauważenie i ocena konsekwencji tego przełomu bez pomocy komputera do łatwych nie należy.

Cieszy nas dobra i cierpliwa gra Jana-Krzysztofa Dudy oraz odrobina szczęścia w ostatniej partii. Wierzymy, że jeszcze pokaże w tym turnieju na co go stać zwłaszcza iż do końca zostało jeszcze 6 przystanków do pokonania. Następny z nich to niedysponowany były mistrz świata Kramnik z którym na ostatniej olimpiadzie wygrał jeden z naszych olimpijczyków arcymistrz Jacek Tomczak.

Przebieg partii Nepomniachtchi – Duda

1. e4 e5 2. Nf3 Nf6 3. Nxe5 d6 4. Nf3 Nxe4 5. d4 d5 6. Bd3 Bf5 7. O-O Be7 8. Re1 O-O 9. Nbd2 Nd6 10. Nb3 c6 11. Bf4 Bxd3 12. Qxd3 Ne4 13. Re2 Na6 14. Rae1 Nc7 15. Bxc7 Qxc7 16. Nbd2 Bb4 17. c3 Nxd2 18. Rxd2 Bd6 19. Ng5 g6 20. Qh3 h5 21. Rde2 Qc8 22. Qe3 Qf5 23. g3 Kg7 24. h4 Rad8 25. Kg2 a6 26. a4 Rd7 27. Qd2 Qg4 28. Qc2 Rdd8 29. a5 Qd7 30. Qb3 Qc7 31. Re6 Qd7 32. R6e3 Rb8 33. Nf3 Qc7 34. Qa2 Rbd8 35. b4 Qc8 36. Qe2 Qg4 37. Qd3 Qf5 38. Qxf5 gxf5 39. Ng5 Kg6 40. Kf3 Rg8 41. R3e2 Kf6 42. Re3 Rh8 43. Kg2 Rhg8 44. Kf1 Rh8 45. Nf3 f4 46. gxf4 Kf5 47. Ne5 Rh7 48. Rg3 f6 49. Nd3 Rf8 50. Ree3 Rff7 51. Kg2 Re7 52. Rxe7 Rxe7 53. Kf3 Rf7 54. Rg8 Rh7 55. Rc8 Bc7 56. Re8 Bd6 57. Ra8 Bc7 58. Nc5 Bd6 59. Nd3 Bc7 60. Rf8 Bd6 61. Rg8 Bc7 62. Ra8 Bd6 63. Rg8 Bc7 64. Rg1 Re7 65. Rg8 ½-½

Kramnik – Anand

Pojedynek Kramnik – Anand w każdym turnieju jest wielkim wydarzeniem. W tegorocznym Tata Steel Masters jest też spotkaniem weteranów, natomiast jeszcze 10 lat temu napisałbym, że to pojedynek gigantów i wirtuozów szachowych z czołowych pozycji listy rankingowej FIDE. Panowie znają się od dawna, jak łyse konie można powiedzieć i historia ich pojedynków mogłaby być osobną dość obszerną książką.

Pierwszą partię Panowie zagrali między sobą w roku 1989, czyli zanim większość pozostałych uczestników się urodziła (za wyjątkiem Radjabova – rocznik 1987 oraz Mamedyarova – rocznik 1985 ).
W partiach klasycznych Kramnik ma bilans z Anandem +11 -10 =71.
We wszystkich partiach niezależnie od tempa jest to +29 -29 =138.
Na dystansie 196 partii Panowie testowali masę różnych otwarć i sprawdzali się nawzajem we wszelakich testach zarówno na znajomość teorii debiutów jak i końcówek. Z tej perspektywy to, że Panowie skrzyżowali bierki w Debiucie Czterech Skoczów, we włoskiej redakcji nie jest wcale zadziwiające.

Dwóch byłych mistrzów świata w szachach ustawiło się bardzo podobnie. Białe z racji przywileju jakim jest to, że zaczynają zagarnęły dla siebie troszkę więcej przestrzeni, ustawiły skoczka w centrum (tylko na chwilę) oraz wykonały drobne przygotowanie do d4 przez c3. Warto zwrócić uwagę, że Panowie zwlekają z wykonaniem roszady, ze względu na ruchy pionów na obu skrzydłach nie do końca wiadomo gdzie powinny się schować oba króle, więc następuje gra na wyczekanie, kto pierwszy zadeklaruje położenie swojego monarchy.

W następnym posunięciu czarne zbiją skoczka na polu d5. Nie boją się utraty pary gońców, gdyż albo za chwilę zbiją białego gońca na d5, a jeśli białe odbiją pionkiem to ich goniec będzie strzelał na własne pionki i przestanie spoglądać na punkt f7, co pozwoli bezpiecznie wykonać krótką roszadę.

W poprzednim posunięciu białe zbiły pionka na d4 skoczkiem. Mogły odbić pionem tworząc sobie parę izolowanych pionów. Ograniczałyby one możliwości czarnych (kontrola pól c6, e6, c5,e5) co niweluje fakt ich zdwojenia. Jest to jeden z przypadków gdy izolowane zdwojone piony nie są słabością.

Wracając do wydarzeń z partii, Kramnik zagrał posunięcie 14. g4 (porównaj tą pozycję z partią Radjabov-Vidit z tej rundy). Rozumiem przejaw agresji, gdyż Kramnikowi w turnieju wyraźnie nie idzie i chce grać na wygraną a to wymaga ryzyka, jednak gdzie ma się schować biały król?

Anand grający czarnymi zgarnął pionka i oddał drugiego gońca za centralnego skoczka, który mógłby odskoczyć na f5 i razem z gońcem c1 szykować skoordynowaną akcję na piona h6. Atak białych wygląda groźnie, zwłaszcza z parą gońców, ale Wae8 i po g5 ustawienie skoczków na polach e4 i f5 powinno go całkowicie zastopować, zwłaszcza jak czarny król przesunie się jeszcze do kąta.

Były mistrz świata z Indii decyduje się na podejrzaną ale bezpieczniejszą decyzję. Anand wymienia hetmany poprzez manewr Hd7-c6-d5 wychodząc z założenia, że pion to pion, a bez hetmanów Kramnik go nie zamatuje. Powstaje w ten sposób kolejna w tym turnieju walka dwóch skoczków z parą gońców i mimo pewnych niedokładności Anand bardzo dobrze zmierza do realizacji przewagi materialnej na gorszym układzie figurowym (W+W+S+S na W+W+G+G).

W wyniku dalszej gry okazuje się, że para skoczków nie najgorzej sobie radzi z parą długonogich oponentów. Do tego czarne są o krok od wyrobienia wolnego pionka a po zagraniu c4. Natomiast białe wciąż usilnie próbują się przebić po linii h, aby później od tyłów wroga gnębić białego monarchę.

Białe nie mają jak się dobrać do czarnego króla, który broni pionki, będące wsparciem dla skoczków. Tymczasem na drugiej stronie szachownicy czarne za chwilę ustawią swoje wieże na linii pierwszej (h1 i a1) i zaczną podciągać pionka a do pola przemiany. Dla białych nie ma już ratunku i po kilku kolejnych posunięciach poddają partię.

Anand wygrywa partię ze starym przyjacielem, który w tym turnieju jest wyraźnie nie w formie i wyrównując bilans pojedynków do stanu 11 do 11. Jednocześnie Hindus dołącza do pięcioosobowego grona liderów turnieju – aż 5(!) graczy posiada 4,5 punktów z 7 dotychczasowych partii.

Anand opowiada o swojej partii z Kramnikiem

Przebieg partii Kramnik – Anand

1. e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bc4 Bc5 4. Nc3 Nf6 5. d3 a6 6. Nd5 h6 7. c3 d6 8. h3 Ba7 9. a4 Be6 10. a5 Bxd5 11. exd5 Ne7 12. d4 exd4 13. Nxd4 O-O 14. g4 Nexd5 15. Kf1 Qd7 16. h4 Bxd4 17. Qxd4 Ne7 18. Be2 Qc6 19. Rh3 Qd5 20. Qxd5 Nfxd5 21. Bf3 c6 22. Ra4 b5 23. axb6 Nxb6 24. Re4 Rfe8 25. g5 hxg5 26. Bxg5 f6 27. Bc1 d5 28. Rg4 Nc4 29. Be2 Ne5 30. Rf4 Kf7 31. h5 Rh8 32. Ra4 a5 33. b3 Rab8 34. Bd1 Rb5 35. Bc2 c5 36. Rah4 c4 37. bxc4 Nxc4 38. Kg2 Rc5 39. Rg3 Rcc8 40. Rhg4 Rcg8 41. Rh3 Ra8 42. Rhg3 Rxh5 43. Rxg7+ Ke6 44. Ba4 Rah8 45. Bf4 Rh2+ 46. Kf1 Rh1+ 47. Ke2 Ra1 48. Bb5 Ra2+ 49. Kf1 Rh1+ 50. Kg2 Raa1 51. Bxc4 Nf5 52. Bxd5+ Kxd5 53. Kf3 Nxg3 54. fxg3 a4 55. Kg4 a3 56. Ra7 a2 57. Kf5 Rh2 0-1

Mamedyarov – Rapport

W turnieju Tata Steel Masters 2019 po 6 rundach Panów Mamedyarova (3. deska szachowego Świata) oraz węgierskiego arcymistrza Rapporta łączy wspólny mianownik – obaj przegrali do tej pory tylko po jednej partii a resztę zremisowali. W Wijk aan Zee każdy może wygrać z każdym a remisy są na porządku dziennym, ale kto by się spodziewał, że w połowie turnieju Mamedyarov nie będzie miał na swoim koncie żadnego zwycięstwa?

Po pierwszych ośmiu posunięciach powstała na desce pozycja klasy 'Nimzo’. Skąd taki neologizm z mojej strony? Otóż czarne chciały zagrać Obronę Nimzowitscha, jednak białe opóźniają ruch Sc3, aby do niej nie dopuścić. Równocześnie czarne też pozostają elastyczne mogą po b6 przejść do struktur podobnych do Obrony Hetmańsko-Indyjskiej będącej uzupełnieniem Obrony Nimzowitscha lub zagrać d5 i ustawić pozycję zbliżoną do gambitu hetmańskiego.

W powstałej pozycji, w której statystyka przemawia za czarnym kolorem głównym posunięciem jest Sc3, po czym następuje wymiana zarówno skoczków jak i Hetmanów. Ciekawą alternatywą jest ruch 9. Sbd2, który ofiarowuje pionka po 9. … Sd2 10. Hd2 Hc4 11. 0-0 Hb4 12. Hd3 d5 13. Wfc1 i grą po linii c wraz z planem otwarcia pozycji przy pomocy e4. Osobiście chętnie bym zobaczył partię w tym wariancie, będąc ciekaw możliwości rozwoju inicjatywy za pionka w powstałej pozycji. Mamedyarov jednak popsuł mi zabawę i zdecydował się na trzecią możliwość czyli 9. Kf1.

Pierwsze nowe posunięcie w partii. Do tej pory białe decydowały się na Sc3 z wymianą skoczków i po roszadzie przepychały piona na d5. Plan Mamedyarova polega na:

• zagarnięciu przestrzeni na skrzydle hetmańskim
• wymianie skoczka
• przegonieniu skoczka przy pomocy pionka b grając b5, w ten sposób odżywa goniec na g2
• zagraniu h3 z następnym marszem króla na h2
• dalszym marszu pionów skrzydła hetmańskiego, w idealnym przypadku pion a stanie na a6 wspomagając gońca g2 w ataku na punkt b7
• otwarciu linii c w celu atakowania piona c7 (najtrudniejsze zadanie)

W powstałej pozycji białe zagrały Wac1 i następne Sd2, co przy odrobinie taktyki wykorzystującej wieże na e8 i f8 pozwala czarnym na dokonanie uproszczeń. Interesującą alternatywą było zagranie jak w partii Wac1 z następnym planem: h4, Sd4, Gf3, Kg2, Se2, Sf4

Po wspomnianych uproszczeniach powstała pozycja z diagramu. Mimo lepszej struktury białych pionów trudno wskazać plan gry na wygraną dla białych. W partii nastąpiło 33. Wf4 We8 i po kolejnych kilku posunięciach wieże się wymieniły i zawodnicy zgodzili się na remis. Można było próbować grać 33. Gc6, żeby odebrać czarnym pole e8. Jednak czarne mimo, że stoją dość pasywnie to wydaje się, że nie ma jak przełamać ich pozycji.

Przebieg partii Mamedyarov – Rapport

1. d4 Nf6 2. Nf3 e6 3. c4 Bb4+ 4. Bd2 Qe7 5. g3 Nc6 6. Bg2 Bxd2+ 7. Qxd2 Ne4 8. Qc2 Qb4+ 9. Kf1 f5 10. a3 Qe7 11. b4 O-O 12. Nc3 Nxc3 13. Qxc3 d6 14. e3 e5 15. b5 exd4 16. Nxd4 Ne5 17. h3 Kh8 18. Kg1 Nd7 19. Kh2 Nc5 20. Rhe1 Be6 21. a4 a5 22. Nb3 Ne4 23. Qc2 Qf7 24. Rac1 Qg6 25. Nd2 Nxf2 26. Rf1 Ne4 27. Nxe4 fxe4 28. Bxe4 Qh6 29. h4 Rab8 30. Bxb7 Rxf1 31. Rxf1 Qxe3 32. Bg2 Bg8 33. Rf4 Re8 34. Bc6 Re6 35. Rf8 Rf6 36. Rxf6 gxf6 37. Qf5 Qe6 38. Qf2 Qe5 39. Qa7 d5 40. Bxd5 ½-½

Podsumowanie 7. rundy Tata Steel Masters 2019

W telegraficznym skrócie:

• Bokserski pojedynek Radjabova z Viditem, Vidit na deskach
• Kurs surfingu od Shanklanda, powstała fala zalała Jordena i Amerykanin odniósł pierwsze zwyciestwo
• Wieżowy dylemat Giriego zakończony remisem z Dingiem
• Powstaje pięcioosobowe grono liderów, do którego dołączył Anand
• Nie jest to udany turniej dla Kramnika – dzieli ostatnie miejsce z Jordenem Van Foreestem
• Fedoseev bardzo ładnie i bojowo zagrał z Carlsenem, jednak nie wystarczyło to do osiągnięcia zwycięstwa
• Duda po rosyjsku broni się przed Rosjaninem

Kojarzenie 8. rundy Tata Steel Masters 2019

Drogi czytelniku, zakończyła się już runda 7. turnieju Tata Steel Chess Masters. Oznacza to że połowa turnieju już za nami i do końca szachowego Wimbledonu jest już bliżej niż dalej. Myślę, że to dobry czas aby spróbować wskazać kto wygra tego roczny turniej w Wijk aan Zee. Dla przypomnienia dodam, że mamy obecnie aż pięciu liderów turnieju, są to:

• Nepomniachtchi
• Ding
• Giri
• Carlsen
• Anand

Jestem ciekaw waszego zdania i predykcji. Który z obecnych liderów wygra cały turniej? Czy może będzie to ktoś z peletonu? Zapraszam do wskazywania zwycięzcy oraz dyskusji w komentarzach poniżej lub na infoszachowym facebooku.

Tradycyjnie już przypomnę, że ósma runda już 20.01.2019 o godzinie 13:30 zapraszamy do śledzenia na żywo i na infoszach.pl.