Zakończył się trzeci dzień zmagań w turnieju Tata Steel Chess 2023. Dzisiejszą partię z pewnością zaliczy do udanych Caruana, który w technicznym stylu pokonał Van Foreesta. W grupie Challengers problemy ma doświadczony L’Ami, a Ivić i Sindarov dołączają do grona liderów po trzeciej rundzie.
Grupa Masters
Jedyną rezultatywną partią trzeciej rundy był pojedynek aktualnego mistrza USA Fabiano Caruany z Jordenem Van Foreestem. Grający czarnymi Holeder zdecydował się na zagranie wracającej do łask obrony rosyjskiej. Nie zadowolił się jednak z solidności, z której znany jest ten debiut i wybrał bardziej agresywne wydanie z pionkiem na f5. Mimo uzyskania przyzwoitej pozycji po debiucie, to amerykański arcymistrz okazał się lepszy. Szczegółową analizę tego starcia przygotował IM Piotr Nguyen.
Caruana, Fabiano2766
Van Foreest, Jorden2681
Tata Steel Chess 2023 Masters
January 16, 2023 – Wijk aan Zee
Komentator: IM Piotr Nguyen
1.e4e52.Sf3Sf6Obrona rosyjska – jeden z najsolidniejszych debiutów przeciwko 1.e4, który parę lat temu dość często grał sam Caruana.3.Sxe5d64.Sf3Sxe45.d4Główny wariant.Choć też całkiem popularne jest5.Sc35…d56.Gd3Tę pozycję widziano tysiące razy (ponad 600 tysięcy partii w bazie lichess), ale pozycja po kolejnym posunięciu stanowi zaledwie 0.3% tychże partii. I to i tak dużo, bo chyba ruch ten grany był przypadkowo przez amatorów, w partiach klasycznych nikt z poważnych szachistów tak jeszcze nie grał.6…Ge6!?Praktycznie nowe posunięcie w praktyce turniejowej. Jorden Van Foreest znany jest z oryginalnych idei debiutowych. Z pewnością samo zaskoczenie przeciwnika ma niemałą wartość, ale czasami takie idee niekoniecznie się sprawdzają. Nie bez przyczyny główne posunięcia są głównymi posunięciami. Na oko ruch zagrany w partii nie wygląda najlepiej, goniec jest takim trochę dużym pionkiem choć pozycja nadal jest całkiem solidna. Na poziomie arcymistrzowskim nie można też rozpatrywać głębokich idei „na oko”. Praktyka pokaże czy jeszcze wariant ten będzie powtarzany na wysokim poziomie.W tej pozycji głównymi posunięciami są6…Sc66…Gd6lub ewentualnie6…Ge77.O-O7.c4?Gb4+byłoby problematyczne, więc należy najpierw zroszować.7…f5Teraz możemy lepiej zrozumieć o co chodziło czarnym. Skoczek na e4 jest teraz umocniony, a zarazem goniec na e6 przeciwdziała kluczowemu przełomowi białych czyli c4. Nie ma jednak nic za darmo. Czarne są w tyle jeśli chodzi o rozwój, a pole e5 jest osłabione na zawsze. Możemy śmiało stwierdzić, że na tym etapie Fabiano Caruana, jeden z najlepiej przygotowanych debiutowo zawodników na świecie musiał grać dalej na głowę. Nad następnym posunięciem myślał ponad 17 minut!8.He2Silny ruch. Fabiano podciąga hetmana do gry grożąc ruchem Sg5, a także ew. przygotowywane jest c4.8.c4Mimo iż czarne przeciwdziałają temu ruchowi, to mimo wszystko było do rozważenia.8…dxc49.Gxe4fxe410.Sg5Gf5Trudno mi uwierzyć, że pozycja czarnych jest w pełni dobra z tak słabym rozwojem, ale jestem pewien, że Van Foreest miał to dobrze przeanalizowane.11.f3e3!?12.Gxe3Ge713.Ha4+⩲8…Ge78…Gd6?9.Sg5+−9.Se5?!Ponad 7 minut namysłu. Fabiano zajmuje placówkę i przygotowuje ruch f3, ale czy f3 rzeczywiście jest groźne? Prawdopodobnie była to trochę wadliwa koncepcja gdyż brak rozwoju figur na skrzydle hetmańskim sprawia, że nie za bardzo jest też jak utrzymać kontrolę nad placówką na e5.Być może najlepsze było proste9.c4c610.Sc3O-O11.We1Sd712.Hc2Gf712…Hb613.Gf4⩲13.Hb3⩲9…Sd710.Sxd710.Gf4O-Oi nie tak wcale łatwo będzie utrzymać pole e5, bo w powietrzu wisi …g5, ale także takie ruchy jak …Gf6 pozwolą czarnym walczyć o to pole.10…Hxd711.f3Taka byla idea, ale jak się okazuje skoczek na e4 wcale nie wisi z uwagi na niefortunne ustawienie gońca i hetmana białych.11…O-O12.Gf412.fxe4?!fxe4⩱czarne odegrają figurę i mają lepszy rozwój i parę gońcow.12…Gf6Pierwszy bardzo długi namysł Jordena, ponad 27 minut! Ruch sam w sobie jest jednak prosty, czarne z tempem (atakując d4) biorą pod kontrolę pole e5 i przygotowują szarżę na skrzydle królewskim co w połączeniu ze skoczkiem na e4 i świetnym rozwojem (białe nadal nie wyprowadziły skoczka) wygląda bardzo dobrze.12…g5?!13.Ge5⩲13.c3g5Wygląda na to, że debiutowa strategia czarnych zadziałała bardzo dobrze. Czarne obiektywnie wyrównały i dostały oryginalną aktywną pozycję, której białe nie analizowały. Taka gra wymaga jednak precyzji z obu stron i to zaraz Jorden zacznie się gubić.14.Ge5Sd614…Gxe515.dxe5Sc516.Gc2a5=wyglądało dość obiecująco.15.f4g4?Bardzo istotna strategiczna niedokładność. Trudno jest mi wyjaśnić czemu zawodnik tej klasy tak łatwo się tutaj pogubił. Za chwilę czarne pozostaną bez kontry, a pozycja optycznie będzie wyglądała gorzej i gorzej. Goniec na e5 staje się potworem, a potencjalna wymiana umacnia centrum białych.Należało grać15…Gxe516.Hxe516.dxe5Se4istotne jest, że czarne wcale w takim przypadku nie chcą grać …g4. Pion na g5 pomaga podważać centrum białych.17.fxg5Sxg5=z dynamiczną równowagą, ale z praktycznego punktu widzenia łatwiej jest czarnym atakować piona e5 i próbować tworzyć grę po linii g (…Kh8, …Wg8)16…g4i w porównaniu do tego co było w partii czarne wcale nie mają problemów z polem e5. Hetman białych prędzej czy później musi się ewakuować.17.Sa3Wae8=Dodam, że o ile goniec czarnych może być określany jako „zły”, to tak naprawdę „dobry” goniec białych jest również mocno ograniczony. Czarne mają świetny rozwój, bardzo dobrą kontrolę nad kluczowymi polami i dodatkową przestrzeń na skrzydle królewskim.16.Sa3Wae816…Gxe5Warto dodać, że jak już czarne zagrały …g4 to białe nie będą odbijać hetmanem tylko pionem, a czarne nie będą mogły podważyć centrum.17.fxe517.dxe5±17…Se4Gdyby tylko pion czarnych był na g5, to w perspektywie zawsze możliwe byłoby …f4, a teraz białe mogą wszystko zablokować grę czarnych utrzymując swoje centrum.18.Wf4±17.Sc2Czarne ustawiają figury tam gdzie trzeba, ale… goniec białych na e5 trzyma wszystko. Czarne nie mają jak otworzyć pozycji.17…Gd8?!To po prostu nie wygląda dobrze…O wiele lepiej wygląda17…Se4ale wysunięcie piona na g4 tylko osłabiło pozycję czarnych.18.Se3±Białe prędzej czy później przygotują przełom c4. Czarne nie mają poważnej kontry, ale i tak była to lepsza opcja niż to co wydarzyło się w partii.18.Wad118.Se3±18…c619.Se3b5Jorden zatrzymuje przełom c4, ale to nie powstrzymuje białe przed otworzeniem pozycji. Struktura czarnych jest kompletnie niemobilna.20.a4!Dokładnie tak. Białe prędzej czy później otworzą linie i wparują do obozu czarnych, który jest osłabiony przez marsz piona 'g’.20…bxa421.Hc2h5Jorden szuka praktycznych szans na skrzydle królewskim. Obiektywnie nie ma tutaj szans na otworzenie jakichkolwiek linii, ale dodatkowa przestrzeń może coś dać z praktycznego punktu widzenia.22.Kh1?!Lepsze było prozaiczne22.Wa1±Jak się też okaże, król wcale nie czuje się tak dobrze na h1.22…a323.bxa3Zarówno Stockfishowi 15. 1 jak i mojej ludzkiej optycznej ocenie nie do końca podobają się wybory Caruany. Lepiej było utrzymać łańcuch pionowy. Mimo to białe i tak utrzymują bardzo jasną i niemałą przewagę.23.b4±23…Sc4W obronie warto zmienić charakter pozycji nawet jeśli nie zmienia się ocena pozycji. Pasywne czekanie raczej nie było zbyt obiecujące.24.Gxc424.Sxc4?dxc425.Ge2Gd5pozwoliłoby czarnym rozwinąć inicjatywę. Goniec na e2 jest bardzo słabą figurą, dlatego lepiej zachować skoczka.24…dxc425.Kg1h4?Czyżby taktyczne przeoczenie, czy zbyt wyrafinowane poświęcenie?25…Gd5skomplikowałoby grę na korzyść czarnych. Obiektywnie białe mają przewagę, ale sprawy zupełnie nie są teraz takie proste.26.Ha4Może trzeba już upraszczać26.Sxd5cxd527.Wb1We6ale przewaga białych topnieje.26…h427.Sxc4h328.g3He629.Sd2Gb6Czarne mają mnóstwo gry za piona i to król białych nie czuje się bezpiecznie. Komputer wskazuje przewagę białych ale po pierwsze nie tak dużą, a po drugie to białe muszą być uważne.26.Sxg4Gd527.Se3Ge4Czarne za piona otworzyły linię g i przetransferowały gońca na diagonalę h1-a8 bez możliwości wymiany za skoczka. Jednakże… czarne nadal są dalekie do stworzenia gróźb i do tego pion na c4 jest słaby.28.He2!?Ciekawa decyzja. Białe chętnie oddadzą jakośc za pozbycie się aktywnego gońca i zdobycie drugiego piona28.Ha4Gd329.Wf2+−również bylo dobre.28…Gd329.Wxd3cxd330.Hxd3Gdyby wieże czarnych mogły szybko wtargnąć do obozu białych, sprawy nie byłyby takie jasne. Jednakże w obecnej sytuacji lekkie figury białych dominują wieże, a dodatkowe dwa piony i słabość króla czarnych sprawiają, że pozycja czarnych jest po prostu zła (obiektywnie przegrana, choć w praktyce wymaga jeszcze sporo pracy).30…We631.Wb131.c4+−31…Wg632.Wb8Wszystkie figury białych są aktywne.32…Hf733.c4Można było zainkasować trzeciego piona33.Sxf5Hxf534.Hxf5Wxf535.Wxd8+Wf836.Wxf8+Kxf837.Kf2+−Zauważmy, że nawet tutaj wieża jest daleko aby wtargnąć do przeciwnego obozu.33…c534.dxc5Ge735.Wb7Nie chcemy wymieniać aktywnej wieży.35…He636.Wc7Wc837.Wxc8+Wymiana jest teraz konieczna, ale… uda się teraz z tempami zdominować pozycję.37…Hxc838.Hd5+Kf838…He639.c6+−39.Gd6Kompletna dominacja. Białe mają trzy piony za jakość, a wieża czarnych cały czas nie może wykazać swojego potencjału.39…He639…h340.Gxe7+Kxe741.Sxf5+Kf842.g3+−40.Hxe6Wxe641.Sxf5Gxd642.cxd6We1+W końcu wieża staje się aktywna, ale jest już za późno.43.Kf2Wc144.Ke3Ke8Niestety nie można44…Wxc445.d7i pion jest nie do zatrzymania.45.Kd4Wc246.c5i czarne się poddały, bo tak czy inaczej piony białych będą nie do zatrzymania. Bardzo oryginalna gra Jordena w debiucie, ale kluczowy strategiczny błąd w 15 ruchu, a potem gruby błąd w 25 sprawiły, że partia była jednak jednostronna. Trudno jest zachwiać firmową cierpliwość i spokój Fabiano, który jest szalenie czujny zarówno w prostych jak i skomplikowanych pozycjach.1–0
Bliski zwycięstwa był również Levon Aronian, który zdecydowanie dominował w starciu z Arjunem Erigiaisim. Wyższość gońca nad skoczkiem w powstałej końcówce nie została jednak wystarczająco wykorzystana i partia zakończyła sie remisem.
Erigaisi, Arjun2722
Aronian, Levon2735
Tata Steel Chess Masters 2023
January 16, 2023 – Wijk aan Zee
1.d4Sf62.c4e63.Sc3Gb44.Hc2c55.dxc5O-O6.a3Gxc57.Sf3d58.Gf4dxc49.e3a610.Gxc4b511.Ge2Sbd712.O-OGb713.Wfd1Wc814.Wd2Hb615.Wad1Wfd816.Hb1h617.Gg3Ge718.Se5Sc519.Gf3Wxd220.Wxd2Sce421.Sxe4Gxe422.Gxe4Sxe423.Wd1Sxg324.hxg3Hc725.Sd3Hc226.Wc1Hxb127.Wxb1Wd828.Wd1e529.f3f530.Kf1e431.fxe4fxe432.Sf2Wxd1+33.Sxd1Kf734.Sf2Gf635.b3Ge736.a4bxa437.bxa4Ke638.Sxe4Kd539.Sd2Kc540.Ke2Kb441.Kd3Kxa442.Kc4Gg543.Sf1Ka544.e4Kb645.Sh2h546.Sf3Ge747.e5Kc648.Sd4+Kd749.e6+Kc750.Kd5a551.Sb5+Kd852.Sc3Gb453.Sa4Ke754.Sb6Kf655.g4hxg456.Sd7+Ke757.Sb6Ge158.Ke5Gg3+59.Kd5Gh460.Ke5Kd861.Sd5a462.Ke4½–½
Z ulgą odetchnąć może również Vincent Keymer, który wybronił trudną pozycję w starci z Praggnanandhą. Podziałem punktów zakończyły się również wszystkie pozostałe pojedynki, a żadna ze stron nie dominowała. Warto odnotować remis w pojedynku Carlsen – Ding w popularnym „Londonie”, który może być kluczowy dla końcowego wyglądu tabeli.
Po 3 rundach z dwoma punktami prowadzą Caruana, Carlsen, Abdusattorov, Giri i Ding. Oczywiście zostało jeszcze 10 rund do końca, więc wszystko może ulec zmianie.
Grupa Challengers
Znacznie więcej emocji kibice mogli doświadczyć w grupie Challengers. Swoje partie wygrali wyżej notowani Ivić oraz Sindarov, którzy nie pozostawili niczego przypadkowi.
Mishra, Abhimanyu2559
Ivic, Velimir2585
Tata Steel Chess Challengers 20233
January 16, 2023 – Wijk aan Zee
1.d4d52.Sf3Sf63.c4c64.e3Gg45.Sc3e66.h3Gh57.g4Gg68.Se5Sbd79.Sxg6hxg610.Gd2Gb411.cxd5exd512.Gd3He713.a3Gxc314.Gxc3a515.He2Se416.Kf1f517.Kg2O-O18.f3Sd619.Ge1Wfe820.Gf2a421.Whe1Sb622.Gg3Sbc423.Gf4b524.g5Hf725.Hf2We626.We2Wae827.h4W6e728.Wae1Sb729.e4fxe430.fxe4Wf831.Gxc4bxc432.Ge5He633.He3Sc534.Gxg7Wxg735.dxc5d436.Hh3He537.Hg3Hxc538.e5Hd5+39.Kh2d340.Wf2Wxf2+41.Hxf2Wf742.Hd2Hf343.Hg2Hf244.Hxf2Wxf2+45.Kg3Wxb246.Kf3c347.Ke3c248.Kd2c1=H+0–1
Martwić bądź dziwić może postawa aktualnego mistrza Holandii, Erwina L’Amiego. Podczas krajowego czempionatu pokazał się z fantastycznej strony, wygrywając wszystkie partie w trakcie swojej drogi do finału, w którym pokonał Robbiego Kevlishviliego 3-1 (1-1 po partiach klasycznych). Tegoroczna edycja Tata Steel Chess idzie Holendrowi bardzo źle i mimo posiadania piątego numeru startowego (ex aqueo z Donchenko) zgromadził do tej pory zaledwie 0,5 pkt!
L'Ami, Erwin2627
Yilmaz, Mustafa2609
Tata Steel Chess Challengers 2023
January 16, 2023 – Wijk aan Zee
Komentator: Szymon Skurniak
1.e4L’Ami znany jest z grania w pierwszym posunięciu 1.d4, lecz w celu zaostrzenia pozycji białe zdecydowały się wybrać piekielnie ostry wariant w obronie Najdorfa.1…c52.Sf3d63.d4cxd44.Sxd4Sf65.Sc3a66.f4Niecodzienny ruch na najwyższym poziomie, jednak zdecydowanie nie jest to błąd.6…e57.Sf3Sbd78.a4Hc79.g4!?Szalona idea, która, z informacji do których dotarłem, nigdy nie została zagrana w partii klasycznej, a jedyną partią źródłową był bullet rozegrany 2 lata temu na platformie Lichess.9.Gd3Jest naturalną kontynuacją i prowadzi do dobrze znanych wariantów.9…Ge710.O-OO-O11.Kh1⩲9…exf4?!9…d5!!W wywiadzie po partii Yilmaz przyznał, że liczył ten wariant. Mimo ponad 20 minut namysłu Turek nie był pewien co zagrać i ciężko mu się dziwić – białe przygotowały absurdalnie agresywną ideę, którą z pewnością analizowały wcześniej z komputerem.10.g5d411.gxf6dxc312.fxg7Gxg713.f5!Białym zależy na zamknięciu diagonalii a1-h8.13…Sc514.Hd5!Policzenie całego wariantu 9…d5 jest po prostu niemożliwe, więc gdzieś w okolicach tego miejsca czarne musiały ocenić powstałą pozycję, co z pewnością było szalenie trudne.14…cxb215.Gxb2Gd716.Wg1∞Prowadzi do niejasnej pozycji, lecz w przeciwieństwie do alternatywy, to białe będą napierać.16.Gxe5Ha5+17.c317.Hd2Hxd2+18.Kxd2Sxe4+⩱17…O-O-O!!18.Gxg7Whe819.Gb5!!Hc720.Ge5Gxb521.Gxc7Wxd522.Ge5Sd3+23.Kd1Sf2+24.Ke1Sxh125.exd5Gc426.d6f627.Kd2Sf228.We1Kd729.Gd4=16…Ha5+17.c3Gf618.Gb5!!axb519.Sxe5Sd3+!!20.Sxd3Hc721.e5∞Z atakiem białych, który może sprawić czarnym sporo praktycznych problemów. Z drugiej strony, jeśli czarne w odpowiednim momencie zrobią długą roszadę, to biały król może znaleźć się w niebezpieczeństwie.10.g5Sh511.Sd5?Choć samo Sd5 nie jest jeszcze błędem, a co najwyżej niedokładnością, zdecydowałem się oznaczyć ten ruch symbolem „?”, ponieważ jest początkiem całkowicie błędnej idei.11.Sd4!Białe chcą odbić pionka na f4, lecz powinny to zrobić poprzez usunięcie czarnego skoczka z h5.11…g612.Ge2Sg713.Gxf4+−Białe figurki są harmonijnie wyprowadzone i gotowe do ataku, podczas gdy czarne są nadal w powijakach.11…Hd812.Sxf4??16 minut namysłu doprowadziło białe do wniosku, że w tej pozycji wymiana figur będzie dobrym pomysłem lub grający białymi Holender nie zauważył możliwości Sd4-Ge2. Turecki arcymistrz w wywiadzie przyznał, że gdy białe zagrały S:f4 „poczuł ulgę, ponieważ po S:f4 tylko on (Yilmaz) może stać lepiej”. Podkreślmy również fakt, że białym skończyła się wiedza teoretyczna zaledwie 3 ruchy po zagraniu szalonego 9.g4.12.Sd4!Nadal można było kontynuować w ten sposób.12…g612…Hxg5??13.Sc7++−13.Ge2Sb6!?Dobry ruch, który wykorzystuje pozycję białego skoczka na d5 i pozwala czarnym na bardzo potrzebne wymiany.14.Gxh5Sxd515.exd5gxh516.Gxf4Gg717.He2+He718.Hxe7+Kxe719.O-O-O±Pozycja białych jest niewątpliwie lepsza, lecz dzięki otwarciu pozycji i wymianie skoczków, jest to nieco słabsze niż wariant 11.Sd4.12…Sxf413.Gxf4Sc514.Gc4Mimo przewagi w rozwoju białe nie mogą stać lepiej. Brak punktów zaczepnych w obozie czarnego i słabości pionkowe białych obnażają wady ruchu 12.S:f4.14…Ge715.e5?Kolejny przykład desperacji mistrza Holandii. Z drugiej strony ciężko mu się dziwić – zdecydował się na szalenie ostry i ryzykowny wariant, a przeciwnik, nie znając oceny silników, już po kilku ruchach stanął przyjemniej.15.Gd5O-O16.a5Ge617.O-O∞Pozycja jest ciężka do gry dla białych – atak zakończył się niepowodzeniem i należy się teraz przestawić na bardziej pozycyjne granie. Czarne z kolei nie mogą jeszcze natychmiastowo wykorzystać powstałych słabości.17…Hd718.b4Gxd519.Hxd5Se615…Ge6!Silne posunięcie ze strony Turka.15…dxe5?!16.Hxd8+Gxd817.Sxe5=16.exd616.Gxe6Sxe617.Hd2Sxf418.Hxf4dxe519.Hxe5O-O−+Nagle to biały monarcha jest w tarapatach, a pionek z g5 ma kiepskie perspektywy na przeżycie.16…Gxc417.Hd4Se618.Hxc4Gxd619.Gxd619.Ge3Również było możliwe, lecz w tym momencie pozycja białych jest już bardzo trudna. Potrzeba by hirurgicznej precyzji i sporo szczęścia, żeby wyjść z takich tarapatów obronną ręką.19…Wc820.He4Ge721.c3O-O22.Wd1Hc723.O-O∓19…Hxd620.Wd1He721.O-OSxg522.Sxg5Hxg5+Czarne mają już nie tylko przewagę pozycyjną, ale również materialną. Pozostała część partii to po prostu realizacja.23.Kh1O-O24.Wd7b525.Hd4Hg626.axb5axb527.Hd5Wae828.c3h6!Dobra profilaktyka.28…We2Również było możliwe29.Wdxf7?!Hxf730.Wxf7Wxf731.Hb3Czarne nadal mają wygraną, lecz pozycja z partii zdaje się być jeszcze prostsza.29.Wb7We230.Wxb5Hc231.Kg1Hg6+32.Kh1Hc233.Kg1Wxh234.Hf3Wd235.Wf5Hb336.Wf4Wxb237.Wb4Ha238.Wxb2Hxb2W obliczu kompletnie przegranej końcówki, białe poddały się.0–1
Pozostałe pojedynki w grupie Challengers zakończyły się remisami. Warto odnotować kolejną dobrą partię Eline Roebers (rocznik 2006), która zdecydowanie dominowała byłego mistrza Holandii, Maxa Warmerdama. O ogromnym szczęściu może mówić Jergus Pechac, którego w aż 4 momentach mógł sprowadzić do parteru Beerdsen.
Po 3 rundach na czele są Ivić, Sindarov, Donchenko, Yilmaz, Tabatabei i Warmerdam – wszyscy zgromadzili po 2 punkty.
Runda 4
Następna runda odbędzie się już dziś, o godzinie 14. Zmagania zawodników możecie śledzić na stronie: https://chess24.com/pl/watch/live-tournaments/tata-steel-masters-2023/1/1/1
Oficjalna strona turnieju: https://tatasteelchess.com/
Bądź pierwszy, który skomentuje ten wpis