Wybory na prezydenta FIDE

W trakcie Olimpiady w Chennai odbędzie się Zgromadzenie Ogólne FIDE, w ramach którego odbędą się wybory na nowego prezydenta FIDE. Kto zawalczy o najbardziej wpływowe stanowisko w świecie szachowym?

Zasady głosowania

7 sierpnia 2022 odbędą się wybory, w których głos ma każda federacja szachowa na świecie. Niezależnie od tego czy jesteś federacją USA czy Chile, przysługuje jeden głos na każdy zrzeszony kraj. Większość państw zgłosiła już do FIDE, kto będzie ich reprezentować. Głos w imieniu Polski na Zgromadzeniu Ogólnym odda prezes Polskiego Związku Szachowego GM Radosław Jedynak.

Kandydaci na prezydenta

Jest czterech kandydatów na prezydenta FIDE. Każdy z nich zgłosił kandydata na swojego zastępcę – zostają oni wybrani wspólnie. Trzeba jednak pamiętać o tym, że poza Deputy President, który jest wybierany wraz z prezydentem, jest jeszcze kilkunastu wiceprezydentów, którzy obejmą stanowiska później, jako uzupełnienie Rady FIDE.

Kto podjął decyzję o wystartowaniu w wyborach?

• Andrii Baryshpolets 🇺🇦 i Peter-Heine Nielsen 🇩🇰
• Inalbek Sheripov 🇧🇪 i Lewis Ncube 🇿🇲
• Arkady Dvorkovich 🇷🇺 i Anand Viswanathan 🇮🇳
• Bachar Kouatly 🇫🇷 i Ian Wilkinson 🇯🇲

Każda kandydatura musiała być nie tylko zgłoszona, lecz i poparta przez co najmniej 5 federacji z 4 kontynentów. Z tego powodu w wyborach nie startuje Enyonam Fumey z Togo (jeden z oficjeli FIDE), który otrzymał podpisy z 6 państw, lecz z tylko 3 kontynentów.

Baryshpolets i Nielsen

Baryshpolets jest ukraińskim arcymistrzem z doskonałym wykształceniem. Otrzymał tytuł doktorski na Texas Tech University, a wcześniej z wyróżnieniem ukończył studia z finansów i ekonomii na Akademii Kijowsko-Mohylańskiej. Nielsen jest sekundantem Magnusa Carlsena od 2013 roku, wcześniej przez prawie 20 lat pracował dla Viswanathana Ananda. Baryshpolets otrzymał  na swoim zgłoszeniu wsparcie Sudanu Południowego, Curacao, Nowej Zelandii, Anglii, Litwy, Holandii i Norwegii. Publicznie tego kandydata wsparła również federacja niemiecka słowami swojego prezesa Ullricha Krause: „Tłumienie rosyjskich wpływów w szachach międzynarodowych oraz przejrzyste i otwarte zarządzanie FIDE to postulaty, które mają nasze pełne poparcie”.

Sheripov i Ncube

Sheripov urodził się w Groznym, jeszcze w ZSRR, jednak w latach 90. przeniósł się najpierw do USA, a później do Belgii. Jest on filmowcem, reżyserem, scenarzystą i producentem, który był kilkukrotnie doceniany przez branżę filmową. Od 2020 roku reprezentuje Belgię. Jego zastępcą, w przypadku wybrania, zostałby Lewis Ncube – obecny prezes African Chess Confederation (Afrykańskiej Konfederacji Szachów) i jeden z aktualnych wiceprezydentów FIDE.

To nie pierwszy start Sheripova w szachowych wyborach – w 2019 roku próbował dostać się do ACP – Association of Chess Professionals (Stowarzyszenia Szachowych Zawodowców). Wniosek o kandydaturze Sheripova podpisano w Sierra Leone, Barbados, Timurze Wschodnim, Ukrainie i Zambii.

Dvorkovich i Anand

Aktualny prezydent FIDE, który objął stanowisko w 2018 roku, wygrywając z Georgiosem Makropoulosem. Drugim kontrkandydatem był Nigel Short, który wycofał się na kilka minut przed głosowaniem, po wyborach jednakże objął stanowisko wiceprezydenta w obozie aktualnego prezydenta FIDE. Więcej o tym pakcie w artykule The Guardian. Makropoulos postulował wtedy w Międzynarodowym Komitecie Olimpijskim wykluczenie Dvorkovicha ze względu na rzekome przekupstwo i naciski na federacje Serbii i Izraela. W odpowiedzi Arkady oświadczył, że jest niewinny i oskarżył rywala o malwersacje finansowe.

Dvorkovich był wicepremierem Rosji między 2012 a 2018 rokiem, a między 2015 a 2022 był przewodniczącym Fundacji Skolkovo – centrum naukowo-technologicznego rozwoju i komercjalizacji zaawansowanych technologii. Jego ojciec, Vladimir, był uznanym szachowym sędzią międzynarodowym. Postać Ananda nie trzeba nikomu przedstawiać – pięciokrotny mistrz świata i jedna z największych gwiazd sportowych w Indiach. Jednak jak podaje The Times of India, Anand nie zamierza przechodzić na szachową emeryturę i kontynuować grę, nawet po ewentualnym zwycięstwie w wyborach.

Kandydatura Dvorkovicha została wsparta przez Tunezję, Meksyk, Indie, Cypr, Panamę, Indonezję, Nigerię i Czarnogórę.

Kouatly i Wilkinson

Pochodzący z Libanu Bachar Kouatly jest legendą arabskich szachów, będąc pierwszym, który zdobył tytuł arcymistrza. Jeszcze za czasów zawodniczej kariery przeniósł się do Francji i pięciokrotnie reprezentował Francuzów na olimpiadach. Kouatly jest redaktorem Europe Échecs – francuskiego miesięcznika szachowego. W 2016 Bachar został prezydentem federacji francuskiej, zaś w 2018 dołączył do Dvorkovicha, z którym wystartował w wyborach prezydenckich FIDE jako jego zastępca.

W tym roku próbuje samodzielnego startu, jego wsparciem jest Jamajczyk Wilkinson. Jest on prezydentem jamajskiej federacji, a także honorowym wiceprezydentem FIDE. Ich łączona kandydatura może liczyć na głosy Kongo, Jamajki, Australii, Monako, St. Kitts i Nevis oraz Grenady.

Medialne przepychanki

Bardzo uważnie poczynania obozu aktualnego prezydenta FIDE śledzi Peter Heine Nielsen, który zwraca uwagę na rzekome łamanie zasad przez obecny obóz Dvorkovicha. W social-media punktował wizyty wyborcze Dvorkovicha w Mołdawii i Czarnogórze oraz jego współpracownika Bologana w Kolumbii i Gujanie, które mają odbywać z pieniędzy FIDE. W dyskusję wchodzili z nim Emil Sutovsky i Dana Reizniece-Ozola, którzy odpierali zarzuty, że wyjazdy do różnych państw związane są z aktualnymi obowiązkami, a nie wyborami.

Dear Dana, here a link to a FIDE article of your visit to Montenegro together with Dvorkovich, within the electoral period. I'll remind you, that Montenegro was one of the European countries endorsing Dvorkovich.https://t.co/IqZOducLcs https://t.co/e6y9VsY0C4

— Peter Heine Nielsen (@PHChess) June 14, 2022

Następne półtora miesiąca będzie kluczowe dla wyborów prezydenckich FIDE, a tym samym dla wyglądu szachowego świata na kolejne cztery lata. Wybory odbędą się 7 sierpnia w Chennai. Pełen raport komisji wyborczej FIDE dostępny pod linkiem: https://congress.fide.com/wp-content/uploads/2022/06/Electoral-Commission_Report_7-June-2022_I-and-II-part.pdf